Hội thảo phổ biến kết quả nghiên cứu Đề tài khoa học và công nghệ cấp Bộ: “Fintech tại Việt Nam: Thực trạng, xu hướng phát triển và khuyến nghị chính sách”

Ngày 13/6/2024 tại trụ sở Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN), Viện Chiến lược ngân hàng (CLNH) đã tổ chức hội thảo phổ biến kết quả nghiên cứu của Đề tài khoa học và công nghệ cấp Bộ “Fintech tại Việt Nam: Thực trạng, xu hướng phát triển và khuyến nghị chính sách” (mã số ĐTNH.022/22) do TS. Cấn Văn Lực, Thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính – tiền tệ Quốc gia, Chuyên gia kinh tế trưởng BIDV làm chủ nhiệm.

Toàn cảnh Hội thảo

Phát biểu khai mạc Hội thảo, TS. Nguyễn Thị Hiền, Phó Viện trưởng Viện CLNH cho biết, sự phát triển nhanh chóng của công nghệ tài chính (Fintech) trong thời gian gần đây đã mang đến nhiều thay đổi trong lĩnh vực tài chính. Thị trường tài chính cũng đã chứng kiến sự gia tăng đầu tư mạnh mẽ vào Fintech, riêng trong lĩnh vực ngân hàng thì Fintech đang rất phát triển, đặt ra nhiều cơ hội cũng như thách thức với các ngân hàng để thúc đẩy chuyển đổi số nhanh hơn.

TS. Nguyễn Thị Hiền, Phó Viện trưởng Viện CLNH phát biểu khai mạc Hội thảo.

Dù có nhiều tiềm năng nhưng tại Việt Nam, Fintech hiện vẫn đang ở giai đoạn đầu của quá trình phát triển. Theo nhóm nghiên cứu, Việt Nam hiện có khoảng 250 công ty Fintech, trong đó có 176 công ty Fintech startup. Trong khu vực hiện nay, Singapore có hơn 1.100 công ty; Indonesia có hơn 500 công ty; Malaysia có 376 công ty; Thái Lan có 216 công ty; Philippines 194 công ty…

Thành viên đại diện nhóm nghiên cứu trình bày tại Hội thảo.

Theo nhóm nghiên cứu Đề tài, một trong những nguyên nhân khiến Fintech tại Việt Nam chưa phát triển xứng với tiềm năng đó là khung khổ pháp lý về công nghệ tài chính và công ty Fintech tại Việt Nam vẫn ở trong giai đoạn sơ khai. Theo nhận định của nhóm nghiên cứu, Việt Nam đang sử dụng cách tiếp cận “chờ đợi và quan sát” để quản lý lĩnh vực Fintech, khi các cơ quan quản lý chủ yếu vẫn đang thực hiện nghiên cứu thị trường và quan sát, học hỏi kinh nghiệm từ các thị trường phát triển hơn. Một trường hợp ngoại lệ trên thị trường là trong lĩnh vực thanh toán, Việt Nam đã sử dụng cách tiếp cận chủ động hơn là “thử nghiệm và học hỏi”.

Kinh nghiệm quốc tế (đặc biệt là tại Philippines và Kenya) cho thấy Việt Nam có thể sử dụng cách tiếp cận “thử nghiệm và học hỏi” để quản lý hoạt động Fintech. Cách tiếp cận này cho phép các cơ quan quản lý vừa có thể kiểm soát các rủi ro của Fintech (có thể bằng cách cho ứng dụng trong phạm vi hẹp), vừa có thời gian để thu thập thông tin, tìm ra phương án quản lý tối ưu. Chính vì vậy trong thời gian tới, nhóm nghiên cứu đề xuất Việt Nam nên chuyển đổi cách tiếp cận từ “chờ đợi và quan sát” sang các cách tiếp cận chủ động hơn để tạo ra môi trường cho các công ty Fintech phát triển.

Về giải pháp để thúc đẩy sự phát triển của Fintech, theo nhóm nghiên cứu quan trọng nhất là khung khổ pháp lý, các quy định về cơ chế thử nghiệm có kiểm soát trong lĩnh vực ngân hàng. Theo đó, NHNN và các bộ, ngành cần phối hợp chặt chẽ để tiếp tục hoàn thiện, trình Chính phủ ban hành Nghị định về Cơ chế thử nghiệm có kiểm soát hoạt động Fintech (Sandbox) trong lĩnh vực ngân hàng.

NHNN cần tiếp tục rà soát, nghiên cứu sửa đổi hoặc bổ sung các quy định liên quan tới hoạt động của tổ chức không phải ngân hàng trong hoạt động trung gian thanh toán, ngân hàng đại lý trong hoạt động thanh toán, chuẩn kết nối Open API…

Bộ Tài chính đầu mối nghiên cứu và tham mưu Chính phủ các cơ chế, chính sách ưu đãi về thuế, miễn giảm thuế và ưu đãi đầu tư cho các doanh nghiệp Fintech startup, đặc biệt trong giai đoạn đầu; nghiên cứu để đưa ra các mô hình cho Fintech trong lĩnh vực chứng khoán và bảo hiểm để xây dựng một hệ sinh thái Fintech hoàn chỉnh, đa dạng.

Bên cạnh đó, những chính sách hỗ trợ khác cũng cần được đẩy mạnh như tiếp tục cải thiện cơ sở hạ tầng về viễn thông, mạng internet, kết nối 5G. Hoàn thiện cơ sở dữ liệu thông tin quốc gia cũng như ban hành các quy định cho phép các định chế tài chính và công ty Fintech truy cập, sử dụng kho dữ liệu này. Tăng cường đầu tư cho giáo dục, đặc biệt là giáo dục đại học và sau đại học để cải thiện nguồn cung cấp nhân lực chất lượng cao trong cả mảng tài chính và công nghệ.

 Tin bài & Ảnh: Thời báo Ngân hàng; Viện Chiến lược ngân hàng