Hội thảo phổ biến kết quả nghiên cứu Đề tài khoa học và công nghệ cấp Bộ: “Xây dựng mô hình ngân hàng số nhằm phát triển dịch vụ bán lẻ”

Ngày 26/6/2024 tại trụ sở Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN), Viện Chiến lược ngân hàng (CLNH) đã tổ chức hội thảo phổ biến kết quả nghiên cứu của Đề tài khoa học và công nghệ cấp Bộ: “Xây dựng mô hình ngân hàng số nhằm phát triển dịch vụ bán lẻ” (mã số ĐTNH.026/22) do ThS. Nguyễn Chiến Thắng – Giám đốc Trung tâm phát triển ngân hàng số, Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) làm chủ nhiệm.

Toàn cảnh Hội thảo

Phát biểu khai mạc hội thảo, PSG.TS. Chu Khánh Lân, Phó Viện trưởng Viện CLNH đánh giá chủ đề của nhóm nghiên cứu Đề tài là rất thiết thực. Xây dựng mô hình ngân hàng số nhằm phát triển dịch vụ bán lẻ là một xu hướng hiện hữu và có ý nghĩa quan trọng trong bối cảnh hiện nay. Theo đó, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương, định hướng, chính sách về phát triển kinh tế số. Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cũng đã đẩy mạnh hoạt động chuyển đổi số trong toàn Ngành. Các ngân hàng thương mại (NHTM) đang chủ động nâng cao chất lượng và đa dạng hóa sản phẩm, dịch vụ ngân hàng để tăng khả năng cạnh tranh.

.

PGS. TS. Chu Khánh Lân, Phó Viện trưởng Viện CLNH phát biểu khai mạc hội thảo.

Thay mặt nhóm nghiên cứu, ThS. Nguyễn Chiến Thắng – Giám đốc Trung tâm phát triển ngân hàng số BIDV và đại diện nhóm nghiên cứu đã trình bày những kết quả chính của Đề tài.

ThS. Nguyễn Chiến Thắng – Giám đốc Trung tâm phát triển ngân hàng số BIDV,

Chủ nhiệm Đề tài phát biểu tại hội thảo.

Kết quả nghiên cứu cho thấy, hoạt động ngân hàng số trên thế giới hiện nay đang được phân loại theo bốn mô hình: kênh dịch vụ ngân hàng số (digital banking); ngân hàng số độc lập (digital bank); ngân hàng số mới (Neo-bank) và ngân hàng số thách thức (Challenger-bank).

Đại diện nhóm nghiên cứu trình bày những kết quả chính của Đề tài.

Tại Việt Nam, các NHTM đang triển khai theo 3 mô hình đó là: kênh dịch vụ ngân hàng số; ngân hàng số độc lập và ngân hàng số mới.

Về thực trạng các dịch vụ bán lẻ qua mô hình ngân hàng số hiện nay, hoạt động có hàm lượng xử lý số thấp nhất là cấp tín dụng bán lẻ. Trong đó, nghiệp vụ có hàm lượng xử lý số thấp nhất là bước thẩm định rủi ro của các hồ sơ xin cấp tín dụng.

Theo nhóm nghiên cứu, quá trình chuyển đổi số các hoạt động ngân hàng bán lẻ hiện nay gặp rào cản lớn nhất ở việc tiếp cận nguồn dữ liệu. Các kho dữ liệu đều đang đóng, chưa cho phép các ngân hàng chủ động tiếp cận, tra cứu thông tin. Việc tra cứu thông tin để xác minh đang được thực hiện bằng cách đối chiếu với các tài liệu gốc hoặc được chứng thực bởi một bên thứ ba (tổ chức công chứng). Do vậy, cần thiết phải có những quy định, những giải pháp để chia sẻ kho dữ liệu quản lý tài sản được kê khai làm tài sản đảm bảo trong các hồ sơ đề nghị cấp tín dụng.

Từ kết quả nghiên cứu, nhóm đề xuất Chính phủ cần chỉ đạo các bộ, ngành, cơ quan liên quan quy định rõ ràng hơn về việc áp dụng công nghệ điện toán đám mây (Cloud Computing) cho các hoạt động của ngành tài chính, ngân hàng để tháo gỡ vướng mắc về việc chuyển dịch các dịch vụ công nghệ thông tin lên môi trường số. Bên cạnh đó, cần sớm triển khai cơ sở dữ liệu dùng chung, đặc biệt là cơ sở dữ liệu về dân cư, sinh trắc học, cung cấp các dữ liệu của công dân.

Đối với NHNN, nhóm đề xuất kiến nghị liên quan đến việc cấp phép thực thể ngân hàng số độc lập và quy định rõ ràng trách nhiệm pháp lý của các bên liên quan trong mối quan hệ giữa các công ty fintech và các ngân hàng truyền thống.

Đối với các bộ, ban, ngành khác, về phía Bộ Công an cần sớm hoàn thành giai đoạn thử nghiệm cho một số TCTD thực hiện kết nối, khai thác nhằm xác minh thông tin khách hàng. Ban hành các hướng dẫn về thủ tục kết nối; các điều kiện kỹ thuật; các phương thức, giao thức kết nối, giao diện lập trình ứng dụng để các TCTD có thể khai thác thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư phục vụ các hoạt động nghiệp vụ ngân hàng (công tác phòng, chống rửa tiền, ngăn ngừa tội phạm gian lận, lừa đảo…).

Bộ Thông tin và Truyền thông cần phối hợp chặt chẽ với NHNN, Bộ Công an để bảo đảm an toàn, an ninh, ngăn chặn kịp thời các đối tượng tấn công có chủ đích vào hệ thống ngân hàng.

Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp NHNN xây dựng chương trình quốc gia về giáo dục tài chính trong đó có các nội dung liên quan đến dịch vụ ngân hàng trên kênh số. Qua đó, nâng cao nhận thức của người dân trong việc quản lý tài chính và sử dụng các dịch vụ ngân hàng số một cách hợp lý, bền vững.

Tin bài & Ảnh: Thời báo Ngân hàng; Viện Chiến lược ngân hàng