Hội thảo phổ biến kết quả nghiên cứu Đề tài “Tác động của tài chính toàn diện đến giảm nghèo đa chiều tại Việt Nam”

Sáng 8/12/2022 tại TP. Hà Nội, Viện Chiến lược Ngân hàng (CLNH) đã tổ chức buổi Hội thảo giới thiệu kết quả nghiên cứu của Đề tài khoa học và công nghệ cấp Bộ: “Tác động của tài chính toàn diện đến giảm nghèo đa chiều tại Việt Nam” (mã số ĐTNH.024/20) do TS. Trần Thị Thanh Hương – Trưởng Bộ môn Thống kê, Khoa Kế toán – Kiểm toán, Học viện Ngân hàng làm chủ nhiệm.

Toàn cảnh Hội thảo

Phát biểu khai mạc Hội thảo, TS. Nguyễn Thị Hiền – Phó Viện trưởng Viện CLNH cho biết, nghèo đói là một vấn đề mang tính chất toàn cầu và luôn là chủ đề nóng thu hút sự quan tâm, nỗ lực chung của cả cộng đồng quốc tế nhằm từng bước xóa bỏ nghèo đói. Đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 vừa đi qua, tình trạng thất nghiệp, giảm trừ thu nhập gia tăng có thể khiến một bộ phận người dân yếu thế rơi vào cảnh nghèo đói.

Vì vậy, tìm ra các nhân tố tác động đến giảm nghèo là đặc biệt quan trọng trong bối cảnh hiện nay, để từ đó có các giải pháp phù hợp giúp người dân giảm nghèo một cách hiệu quả, bền vững. Một trong số đó là nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ tài chính của người dân thông qua tài chính toàn diện, mở ra những cơ hội tiếp cận các dịch vụ tài chính một cách chính thống cho người dân, từ đó đóng góp tích cực cho tăng trưởng kinh tế và mục tiêu giảm nghèo đa chiều của các quốc gia.

TS. Nguyễn Thị Hiền, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược Ngân hàng

phát biểu khai mạc Hội thảo.

Đã có nhiều nghiên cứu đánh giá tác động của tài chính toàn diện đến giảm nghèo trên khía cạnh thu nhập. Tuy nhiên, thước đo này không thể phản ánh sự thiếu hụt các nhu cầu thiết yếu khác nhau trong cuộc sống của người dân. Do đó, cần xem xét tác động của tài chính toàn diện lên các khía cạnh khác nhau của vấn đề nghèo đói như khả năng tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản, bao gồm giáo dục, y tế, nhà ở, nước sạch, vệ sinh môi trường hay vấn đề tiếp cận công nghệ thông tin, sử dụng internet,…

TS. Trần Thị Thanh Hương – Trưởng Bộ môn Thống kê,

Khoa Kế toán – Kiểm toán, Học viện Ngân hàng trình bày kết quả của đề tài.

Đại diện nhóm nghiên cứu, TS. Trần Thị Thanh Hương đã cung cấp thông tin về thực trạng giảm nghèo đa chiều tại Việt Nam. Cụ thể, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều năm 2020 giảm hơn một nửa so với năm 2016, từ 9,9% năm 2016 giảm xuống còn 4,8% năm 2020. Bên cạnh đó, khi xem xét theo khu vực, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều ở nông thôn cao hơn nhiều so với thành thị, nhưng khoảng cách đang có xu hướng giảm dần.

Theo đánh giá của nhóm nghiên cứu, mặc dù đã đạt được nhiều kết quả ấn tượng trong công tác xóa đói giảm nghèo nhưng thực trạng giảm nghèo ở Việt Nam chưa thật sự bền vững. Cụ thể, trong hai năm 2016-2017, tỷ lệ hộ tái nghèo chiếm bình quân 5,17% tổng số hộ thoát nghèo/năm; tỷ lệ hộ nghèo phát sinh tương đối lớn, bằng 22,98% so với tổng số hộ thoát nghèo. Năm 2017, tỷ lệ hộ nghèo mới phát sinh cao (so với hộ thoát nghèo) tập trung vào các vùng dân tộc thiểu số, miền núi như: vùng miền núi Đông Bắc (24,67%); vùng miền núi Tây Bắc (39,21%); Tây Nguyên (31,74%),…

Trong khi đó, thúc đẩy tài chính toàn diện đã mở ra những cơ hội tiếp cận các dịch vụ tài chính chính thống cho người dân. Các dịch vụ ngân hàng, tín dụng, bảo hiểm, tiết kiệm an toàn đang dần trở nên phổ biến với mọi tầng lớp dân cư. Sự gia tăng trong số lượng hộ gia đình cũng như các doanh nghiệp sử dụng các dịch vụ ngân hàng đã đem đến những đóng góp tích cực cho tăng trưởng kinh tế và giảm nghèo của các quốc gia. Nhóm nghiên cứu đã chỉ ra tác động của tài chính toàn diện đến giảm nghèo thể hiện qua các kênh tác động trực tiếp hoặc gián tiếp. Với kênh trực tiếp, tài chính toàn diện giúp giảm nghèo thông qua việc giúp người dân tiếp cận với sản phẩm tín dụng, bảo hiểm và các dịch vụ tài chính khác, cung cấp các nguồn lực để đáp ứng nhu cầu giao dịch hàng ngày cho tiêu dùng, đầu tư của người dân. Với kênh gián tiếp, tài chính toàn diện mang lại lợi ích cho người nghèo thông qua tạo việc làm và gia tăng chi tiêu xã hội (y tế, giáo dục, phúc lợi xã hội,…).

Đề xuất các giải pháp để thúc đẩy giảm nghèo đa chiều tại Việt Nam trong thời gian tới, nhóm nghiên cứu nhấn mạnh cần chú trọng đến các giải pháp nhằm thúc đẩy tài chính toàn diện như: đẩy mạnh mức độ tiếp cận tài chính toàn diện; đẩy mạnh mức độ sử dụng dịch vụ tài chính; phát triển tài chính số; tăng cường giáo dục tài chính; tăng cường bảo vệ người tiêu dùng tài chính số. Bên cạnh đó, cần quan tâm đến các chính sách hỗ trợ giảm nghèo đa chiều như: thúc đẩy phát triển tài chính vi mô; thúc đẩy việc làm có năng suất cao nhằm tăng thu nhập cho người lao động và nâng cao hiệu quả hoạt động của các chương trình, chính sách giảm nghèo.

Các đại biểu trao đổi ý kiến và thảo luận tại Hội thảo.

Tin bài & Ảnh: Thời báo Ngân hàng; Viện Chiến lược Ngân hàng